Sint-Jozefskerk
Klik hier voor de ligging op Google Maps
De eerste plannen dateren van 1931 met een voorontwerp van een modern gebouw werden nooit uitgevoerd. Het duurde tot begin 1933 vooraleer pastoor Geurts zijn vriend kanunnik Jozef Coenen om hulp vroeg. Het was deze laatste die op het idee kwam om de aloude en vervallen Cisteriaansche Abdijkerk van Hocht, een echt kunstjuweeltje in gotische stijl met sierlijke bogen en veel lichtinval, na te bootsen op een bouwperceel van meester Pletsers.
Op 8 mei 1935 gingen de werken van start op 6 november werd “de mei gestoken”. Op 1 maart werd de klok gedoopt en op 18 maart kon de haan op de toren. Op 28 augustus 1936 werd de kerk gewijd. in 1938 werd beslist de de vloer van de kerk te voorzien van en een sacristie te bouwen. Ondanks de oorlog en de twee opeenvolgende strenge winters was men in maart 1941 klaar met een schip voor 320 gelovigen en het grootste deel van de sacristie.
Kanunnik Coenen liet talrijke merkwaardigheden aanbrengen aan het kerkgebouw en het interieur zodat de Wiemesmerenaren kunnen zeggen dat hun kerk een monument is. Zo herbergt ze ook een aantal kunst- en gebruiksvoorwerpen die van betekenis zijn.
Een grappig voorbeeld daarvan is “De bloedzuiger”. Boven het portaal van de sacristie staat een klein monstertje: de bloedzuiger. Een gedrocht dat de mensen met zijn vleugels bedwelmt en hun in de slaap het bloed uitzuigt. Het is een nabootsing van de waterspuwer van de Notre Dame van Parijs. In de volksmond ook “de duivel”. Hij kijkt in de richting van Zutendaal-dorp en sommige boze tongen beweren zelfs dat hij zijn tong naar het Dorp uitsteekt.
In 1976 stortte een deel van het gewelf boven de linkerkruisbeuk in en vernielde onder andere het onderstaande doksaal met orgel. Pas in 1984 kon de kerk terug in gebruik genomen worden, de definitieve afwerking duurde nog tot 1985.
Slachtoffers concentratiekampen WO II
406th Fighter Group
Y-29
Hell on Wheels
Bronzen gedenkplaat Kanunnik Jozef Coenen
Gedenkplaat Lourdesgrot
Gedenkplaten Sint-Jozefkerk
Lourdesgrot (*)
Click hier voor de ligging op Google Maps
Om haar dankbaarheid te betuigen aan O.L.Vrouw had de familie Bamps-Thijssens het plan opgevat een kleine grote op te richten, maar vader Thijssens verlangde een grote. Hij deed de Lourdesgrot van Edegem nabootsen door werklieden uit Wes-Meerbeke. Gans de winter 1924-25 werd er gewerkt, en dit met de toestemming van pastoor J.Geurts en Mgr. Rutten. Rond de grot werd een mooi park aangelegd, waarin men later ook een kruisweg in bas reliëf plaatste. Mgr. Kerkhofs, die juist hulpbisschop was geworden, kwam deze grot plechtig inwijden in 1925. De steen, geplaatst bij de wijding der grot, vermeldt ons het jaar dat ze klaar kwam.
LoUrDes LIeVe VroUW
bLIJf LIMbUrgs goUW
ChrIstUs aLtoos troUW
Gelegen in een bekoorlijke en rustige omgeving wordt ze jaarlijks door talrijke bedevaarders bezocht. De eerste zondag van mei is de grote bedevaartdag. En … aan het lied van O.L.Vrouw van Zutendaal werd een strofe toegevoegd.
Alle zaterdagen van mei tot en met september wordt hier de mis opgedragen.
*) Uit: Verzamelde uitgaven Mariabode van Theo Vandebeek & Inventaris van de kleine monumenten te Zutendaal van Clement Put
voor meer info: https://www.kerknet.be/federatie-zutendaal/artikel/de-grot-van-wiemesmeer
Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes kapel
Onze-Lieve-Vrouw Middelares aller Genaden kapel
Paalsteen met kapelletje
Grenswal Zutendaal/Mechelen a/d Maas
In het bos rond Heiwijk ligt een brede aarden wal met een gracht langs.
zie paalstenen
De Gezellen van Sint-Hubertus 1956-2006
Click hier voor de ligging op Google Maps
Sint-Hubertusviering 1947-97
Click hier voor de ligging op Google Maps
Huizen en mensen:
Hoeve bij Véges
bron & foto: Schlusmans, Frieda op 01-01-1977
Klik hier voor de ligging op Google Maps
Het huis Veges, ook De Hoeve genoemd, was een oude herberg en afspanning voor postwagens en koetsiers.
Hoeve met losstaande bestanddelen, uit einde 18de eeuw, met aanpassingen uit de 19de eeuw. (aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed sinds 01/02/2018 – zie Beeldbank Vlaanderen is erfgoed)
Gaaf bewaarde onmiddellijke omgeving, met enkele mooie bomen, onder meer een perenboom en een linde; boomgaard met poel ten noordoosten. Gebouwen onder zadeldaken (Vlaamse en mechanische pannen), gegroepeerd rondom het rechthoekig erf.
Ten noordwesten, woonhuis met stal (nok parallel aan de straat), van negen traveeën onder mank zadeldak (Vlaamse pannen gedeeltelijk door golfplaten vervangen), afgewolfd aan de linkerzijde. Datering door middel van muurankers op de rechterzijgevel: 1791. Baksteenbouw met gecementeerde plint aan het woonhuis. Bouwnaad tussen de achtste en negende travee. Deze laatste travee is waarschijnlijk de enige overblijvende van de oude kern, door het jaartal aangeduid. Zij bezit een beluikt rechthoekig venster, in een houten kozijn; raam met kleine roedeverdeling. Andere muuropeningen van recentere datum: twee getoogde vensters (beluikt), een rechthoekige deur in vlakke, kalkstenen omlijsting met opschrift VEUGEN op de latei, een rechthoekige stalpoort en dito deur onder houten lateien en twee zolderluikjes. Rechthoekige houten vensters met luik in achtergevel. Rechterzijgevel met aandak en vlechtingen.
Ten zuidoosten, stallingen en karrenhuis van vier traveeën. Behouden vakwerkbouw met bakstenen vullingen in voor- en zijgevels en leem in de achtergevel. Rechthoekige poorten. Ten noordoosten, dienstgebouw van drie traveeën, oorspronkelijk waarschijnlijk een of meerdere traveeën aan de rechterzijde, thans verdwenen. Bakstenen voor- en linkerzijgevel met aandak en vlechtingen, achtergevel en rechterzijgevel in leembouw. Twee getoogde deuren met mergelstenen sluitsteen. Ten zuidwesten, dubbele dwarsschuur van zes (?) traveeën onder mank zadeldak. Baksteenbouw met resten van de oorspronkelijke vakwerkbouw, thans met bakstenen vullingen. Twee rechthoekige, houten poorten. Rechterzijgevel met vlechtingen. Recenter aanbouwsel onder lessenaarsdak tegen de voorgevel .
Crijbohoeve
bron & foto: Schlusmans, Frieda op 01-11-1978
Click hier voor de ligging op Google Maps
Langgestrekte hoeve uit einde van de 19de eeuw (aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed sinds 01/02/2018 – zie Beeldbank Vlaanderen is erfgoed) met dwarsschuurstal-woonhuis. Wat achteruit gelegen ten opzichte van de straat. Tien (?) traveeën onder zadeldak (mechanische pannen). Bakstenen gebouw met brede mergelstenen banden en gecementeerde voorgevel. Getoogde vensters en deur, schuurpoort onder rechte houten latei en aangepaste stalpoort. Rechterzijgevel met aandak en vlechtingen.
Bakhuis tegenover het woonhuis, gedateerd 1896 op een gevelsteen in de rechterzijgevel. Baksteenbouw met brede mergelstenen banden; rechthoekige muuropeningen onder houten latei; veldstenen plint in de bakoven. Zijgevels met aandak en vlechtingen. Stallingen in het verlengde van het bakhuis, thans verdwenen.
Hoeve Thoemeze 1877 & 1925
bron: Verwinnen, Katrien – foto: Kennes, Hilde op 08-09-2014
Click hier voor de ligging op Google Maps
Hoeve met losse bestanddelen (aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed sinds 01-02-2018 – zie Beeldbank Vlaanderen is erfgoed)) gebouwd in verschillende fases, waarbij het naar de straat gekeerd woonhuis dateert van 1877 en vergroot werd in 1925 (zie muurankers). Ten westen en ten noorden van de hoeve ligt een weide met boomgaard mogelijk horend bij de hoeve. De woning heeft een omhaagde voortuin.
Hoeve met de voormalige schuur ten westen, evenwijdig hieraan ten oosten de stallingen. Haaks tegen de stallingen ten zuiden de boerenwoning. De schuur en de stallingen behielden hun volumes, maar werden grondig verbouwd. Enkel het woonhuis behield zijn oorspronkelijke uitzicht wat aansluit bij de eenvoudige agrarische architectuur in de streek die sterk onder druk staat.
In de 19de eeuw waren er al twee evenwijdige volumes aanwezig waarbij in 1878 een vergroting werd geregistreerd. Bij deze vergroting werd het volume van het huidige woonhuis ingetekend ten zuiden van de stallingen als een “reconstruction” in eigendom van de weduwe en kinderen van Lambertus Bijnens-Hauben. De reconstructie van het woonhuis komt overeen met de jaarankers “1877” op de gevel. In 1925 zal het woonhuis vergroot worden en kreeg het een extra bouwlaag. Dit is zichtbaar door de jaarankers “1925” bovenaan op de gevel.
Het woonhuis is opgevat als een eenvoudige boerenburgerwoning van vijf traveeën en twee bouwlagen onder een pannen zadeldak. Eenvoudige getoogde muuropeningen met blauwe hardstenen lekdrempels en bewaard schrijnwerk met luiken op de begane grond. Het interieur werd grotendeels aangepast.
In de zuidelijke gevel van de schuur is nog een jaarsteen zichtbaar, maar deze is niet meer leesbaar. Verder bezit de schuur nog aandaken.
Postkantoor
Foto: Van Acker, Pascal op 30-04-2014
Bron & foto: Schlusmans, Frieda op 01-01-1977
Dubbelhuis van één bouwlaag en zes traveeën onder zadeldak (aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed sinds 01-02-2018 – zie Beeldbank Vlaanderen is erfgoed) (nok parallel aan de straat, mechanische pannen). Uitzicht eind 19de, begin 20ste eeuw, oudere kern zichtbaar in het stijl- en regelwerk der linkerzijgevel. Verankerde baksteenbouw met gecementeerde plint. Beluikte segmentvensters met lekdrempels, en dito deur, telkens onder strekse latei.